رمزی برای گناه نکردن

یکى از عوامل باز دارنده گناه این است که انسان شخصیت خود را بشناسد و به آن توجه داشته باشد چرا که بخشى از گناهان بر اثر آن است که انسان به ارزش خود پى نبرده است .

به عنوان مثال : اگر بچه در خانه استکانى را بشکند به او تندى مى کنى که چرا استکان را شکستى ، ولى همین بچه اگر در کنار مهمان ها، دیس‍ قیمتى غذا را بشکند، با کمال خونسردى مى گویى مهم نیست جانت بسلامت ! در اینجا به شخصیت خود نزد مهمان ها توجه کردى و همین باعث گردید که خود را کنترل نمودى .

شخصیت انسان از دیدگاه قرآن

انسان از دیدگاه قرآن ، خلیفه ى خدا و مسجود فرشتگان مى باشد. خداوند همه چیز را براى او آفریده و تحت تسخیر او قرار داده است ؛

«و سَخّر لَکم ما فِى السّموات و ما فِى الا رض جَمیعاً منه»¹ ؛ و خداواند آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است همه را از سوى خودش ‍ مسخر شما ساخته است .

«و لَقد کرَّمنا بنى آدم و حَمَلناهم فِى البَرّ و البَحر و رزقناهم من الطّیّباتِ و فَضّلناهم على کثیرٍ ممّن خَلقنا تَفضیلا»²؛ و هر آینه فرزندان آدم را گرامى داشتیم و در خشکى و دریا(بر مرکب ها و کشتى ) برنشاندیم و از چیزهاى پاکیزه روزیشان دادیم و آنان را بر بسیارى از آفریدگان برترى کامل بخشیدیم.

این تعبیرات بیانگر شخصیت ارزشمند و والاى بشر، و مواهب مادى و معنوى الهى نسبت به اوست که گل سرسبد موجودات است .

خداوند در سوره توبه خطاب به مؤمنین مى فرماید:

«أ رَضیتم بِالحَیوة الدّنیا » ³ آیا شما به زندگى دنیا راضى شده اید؟

یعنى تو انسان هستى ، شخصیت تو بسیار بالاتر از دنیا است خود را به دنیا نفروش. اگر شما ماشین نو و گران قیمتى داشته باشید آن را به جاده خاکى نمى برید مى گویید حیف است با این ماشین به این جاده بروم . خداوند تو را خلیفه و برترین موجود خود خوانده ، آیا حیف نیست آن را در کژراهه هاى پلیدى و گناه نابود سازى ؟

به راستى اگر ما خود را بشناسیم و به شخصیت خود توجه کنیم ، همین توجه ما را از گناه باز مى دارد ولى وقتى که خود را پست و خوار و پوچ تصور کنیم به پستى تن مى دهیم ؛

در سوره ى زخرف مى خوانیم :

«فَاسْتَخفّ قومَه فَاَطاعُوه» ⁴؛ فرعون قومش را تحقیر و تحمیق کرد پس آنان از او اطاعت کردند.

یعنى : برنامه هاى استعمارى و استثمارى فرعون ، مردم را بى شخصیت و تهى از خود کرد، وقتى آنها خود را پست و کوچک تصور کردند به دنبال فرعون راه افتادند ولى اگر شخصیت خود را مى شناختند و به آن توجه داشتند هرگز زندگى خود را فداى زندگى آلوده فرعون نمى نمودند ولى به عکس همین احساس حقارت آنها را به بندگى غیر خدا واداشت.